خبرنگاران اصفهان ، بیمناک از تامین آب و امیدوار به نقشه راه مدیریت حوضه زاینده رود - مجله سرگرمی

دسترسی به آب آشامیدنی سالم یکی از احتیاجهای اساسی جامعه است و به عنوان مهم ترین منبع حیاتی محسوب شده و اهمیت بسزایی در زندگی انسان دارد، امروزه تامین آب آشامیدنی سالم مورد احتیاج و ارائه خدمات آبرسانی به مردم، یک مشکل اساسی در اغلب شهرها و روستاهاست محدودیت منابع آب، تغییر اقلیم، افزایش جمعیت و آلودگی منابع آب، تامین آب آشامیدنی را با چالش روبرو می نماید. تأمین و توزیع آب آشامیدنی سالم در جوامع شهری و روستایی یکی از راهکارهای اجرایی مهم در جهت حفظ سلامتی مردم و ارتقای سطح بهداشت عمومی است.

آب یکی از موضوعات مهم جامعه و زیر ساختی است که بی توجهی به این مقوله و نبود آینده نگری و تدبیر موجب بروز مسائل زیادی در حوزه های مختلف مالی و اجتماعی کشور می گردد که استان اصفهان درسال های گذشته به دلایل مختلف از جمله نبود آینده نگری، سیاستگذاری های نادرست و غیر علمی و فرهنگ غلط مصرف با مسائلی عدیده ای روبرو شده است.

تامین آب شرب سالم و بهداشتی برای جمعیت شهری و روستایی ازطریق ایجاد هزاران کیلومتر خط انتقال، ساخت مجتمع های آبرسانی و سدها و همچنین تربیت متخصصان سدسازی و امور فنی را باید ازجمله دستاوردهای این عرصه دانست که سال به سال بیشتر شد و در دولت فعلی از جمله مسائل مهم و مورد تاکید به شمار می رود.

اما مسائل متعدد و محدودیت های فراوان در حوضه آبریز زاینده رود که میلیون ها نفر در آن زندگی می نمایند تا جایی است که دغدغه تامین آب آشامیدنی را همیشه در ذهن مسوولان و تصمیم گیران قرار داده است.

تامین آب آشامیدنی پنج میلیون نفر تنها با یک سامانه

اینکه تامین آب آشامیدنی افزون بر پنج میلیون نفر از ساکنان مرکز ایران تنها به وسیله یک سامانه (تصفیه خانه باباشیخعلی) واقع در غرب استان انجام می گردد نگران نماینده و غیرعقلانی است، زیرا هر لحظه با بروز یک مشکل در این سامانه و توقف در آبرسانی شرایط بحرانی رخ خواهد داد، اگرچه در فلات مرکزی ایران چند طرح انتقال آب آنالیز و یا در حال اجرا است اما طرح سامانه دوم آبرسانی به اصفهان عظیم بیش از همه اهمیت دارد.

نباید از یاد برد که سامانه دوم آبرسانی اصفهان باید در اواسط دهه گذشته به بهره برداری می رسید اما اکنون افزون بر 13 سال از آن موقع می گذرد و همت بیشتر مسوولان باید برای تکمیل آن ادامه یابد.

با آنالیز شرایط در منطقه مرکزی ایران مشاهده می کنیم که کاهش شدید منابع آبی از یک سو و گره خوردن سرنوشت تامین آب آشامیدنی بیش از پنج میلیون نفر مردم استان اصفهان با یک سامانه آبرسانی (تصفیه خانه بابا شیخعلی) از سوی دیگر، سرعت در اجرا و تکمیل عملیات و راه اندازی سامانه دوم آبرسانی این خطه را بیش از گذشته حیاتی می نماید.

مشاهده شرایط بحران آبی در سال های اخیر لزوم برنامه ریزی و اقدامات اساسی و جدی را برای مقابله با بحران آبی در بلند مدت و کوتاه مدت نشان می دهد و همین امر طرح های بلند مدت و کوتاه مدت انتقال آب، حفظ منابع آبی و کاهش هدر رفت ها را در سال های گذشته در دستور کار مسوولان قرار داد.

استان اصفهان واقع در منطقه مرکزی ایران همچون بعضی از استان های کشور با چالش جدی کم آبی روبرو است که به تاکید کارشناسان برای برطرف این مشکل دنباله دار باید با همراهی و همدلی، مدیریت بهینه و تنظیم الگوی مصرف و فرهنگ سازی، تدابیر اصولی اندیشید.

به تاکید کارشناسان چاره اندیشی برای برطرف مشکل کم آبی در این استان احتیاجمند مدیریت واحد در پایین و بالادست حوضه آبریز زاینده رود است بنابراین مشکل آب مختص به یک منطقه نیست بلکه بخش وسیعی از کشور را درگیر نموده است.

آنان می گویند غفلت در تأمین آب آشامیدنی استان اصفهان چالش های اجتماعی در آینده ایجاد می نماید که باید برای برطرف این معضل فراگیر برنامه ریزی علمی و عملی اتخاذ کرد.

آب اصفهان تنها یک مؤلفه و احتیاج برای مردم این منطقه از کشور نیست بلکه سایر بخش ها را نیز متأثر می نماید و با توجه به اینکه یکی از ظرفیت های مهم بین المللی و ملی برای گردشگری کشور محسوب می گردد این استان بدون آب این ظرفیت ملی را نیز متأثر می نماید.

سامانه اول این تصفیه خانه (بابا شیخعلی) آب 56 شهر و 300 روستا در استان اصفهان تامین می نماید، اما رشد جمعیت و افزایش استفاده شهروندان، احتمال نقص در این تصفیه خانه و وقوع هرگونه اتفاق ناگوار و توقف فعالیت آن، سبب خواهد شد که تامین آب آشامیدنی مردم این خطه با مشکل و حتی بحران رو به رو گردد.

این تصفیه خانه یکی از عظیمترین تصفیه خانه های آب ایران به شمار می رود که در کیلومتر 45 جاده اصفهان- شهرکرد و در جوار شهر زاینده رود واقع شده است، آب این تصفیه خانه در ابتدایی ترین نقطه، از سد زاینده رود و پس از آن از سد چم آسمان در فاصله هشت کیلومتر بالاتر از این مجموعه بوسیله کانال سرپوشیده تامین می گردد.

آنالیز اجمالی حوادث پیش آمده درسال های گذشته که شبکه آبرسانی اصفهان را با اختلال و مشکل روبرو کرد، ضرورت احداث و بهره برداری از سامانه دوم آبرسانی این خطه را دو چندان می نماید.

بسیاری از کارشناسان حوزه آب و مسوولان اجرایی اصفهان، اجرای طرح سامانه دوم آبرسانی این شهرستان را برای جلوگیری از بروز مسائل مشابه ضروری می دانند و به این نکته تاکید می نمایند که عمر مفید سامانه اول به انتها رسیده و وابستگی صرف و محض به آن عقلانی نیست.

شرکت آب منطقه ای اصفهان مجری طرح، اکنون در حال ساخت تصفیه خانه و سامانه آبرسانی این طرح است.

تامین آب شرب اصفهان تاکیدی جدی از لحاظ پدافند غیرعامل

بر اساس نظرات کارشناسی اخذ شده از اداره کل پدافند غیرعامل استانداری اصفهان، وابستگی شدید سامانه آبرسانی اصفهان عظیم به رودخانه زاینده رود در جهت تامین آب شرب 80 درصد جمعیت استان و حتی آب شرب بخش هایی از استان یزد و مرکزی و نبود سامانه های آبرسانی جایگزین از یک سو و همچنین کاهش آبدهی چاه های حفر شده تأمین آب بر اثر خشکسالی های ممتد سال های اخیر از سوی دیگر در مجموع تداوم و پایداری بلند مدت تأمین آب شرب استان و مناطق همجوار را با تهدید و مخاطره روبرو نموده است.

از طرفی وجود صنایع عظیم صنعتی و نظامی که فراوریات آنها در سطح ملی و نوع محصولات آن از گروه کالاهای استراتژیک برای ایران به شمار می رود و منافع آن نه در محدوده استان اصفهان بلکه در برنامه ها و سیاست های مالی و صنعتی کشور تعریف شده در نهایت اهمیت تامین آب استان با اولویت آب شرب سالم را صد چندان نموده است.

جلوگیری از بحران های اجتماعی با مدیریت حوضه آبریز و تامین آب اصفهان

از جمله طرح های پدافندی کوتاه مدت در دست اجرا به پروژه هایی چون مدیریت فشار آب و هوشمند سازی شبکه های آبرسانی، تامین و تجهیز تانکرهای آب اضطراری ثابت و سیار، تقویت ذخایر انبارهای آب بسته بندی مربوط به مدیریت بحران، اصلاح و بازسازی شبکه های آبرسانی و برطرف منافذ هدر رفت آب شرب، افزایش سامانه های تصفیه و بهره وری از پساب فاضلاب شهرها به منظور تامین بخشی از آب مورد احتیاج منابع استان می توان اشاره نمود.

از دیگر اقدامات میان مدت پدافندی در راستای تداوم پایداری شبکه آب رسانی استان می توان به طرح آبرسانی سامانه دوم انتقال آب به نام گلاب اشاره نمود که در دست اجرا بوده و احتیاجمند تامین اعتبار در جهت افزایش سرعت تکمیل آن با توجه به تهدیدات متصور در آینده است که در صورت توقف و با کند شدن این پروژه ها علاوه بر از دست دادن زمان در مدیریت بحران های آینده خسارات جبران ناپذیری در بخش های اجتماعی و امنیتی منطقه مرکزی کشور قابل تصور خواهد بود.

به نظر استاد تمام گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان، شبکه ها و بطور کلی سامانه های صنعتی و عمرانی طول عمر مشخصی دارند و باید به این زمان پیش از وقوع حوادث و خرابی های احتمالی توجه کرد.

دنیاگیر عابدی کوپایی اضافه نمود: قرار دریافت استان اصفهان در موقعیتی خاص و در معرض سیلاب ها بودن و گل آلود شدن آب وقوع رخدادهایی که بحران تامین آب آشامیدنی را به همراه داشته باشد افزایش می دهد.

وی توضیح داد: آنالیز حوادث پیش آمده در سال های گذشته که شبکه آبرسانی اصفهان را با اختلال روبه رو کرد، ضرورت و اهمیت احداث و بهره برداری هر چه زودتر سامانه دوم آبرسانی را نشان می دهد.

ضرورت تسریع در تامین آب شرب اصفهان از نگاه استاد دانشگاه

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان به لزوم تاب آوری شهری در مواقع بحرانی اشاره و اعلام نمود: موضوع آب و به ویژه آب آشامیدنی از جمله مهم ترین و حیاتی ترین مسائل در کل دنیا است و نوسان در فراوری و عرضه آن مسائل متعدد بهداشتی و رفاهی را به همراه دارد، برای همین باید تا قبل از بروز هر خلل و معضلی برای آن چاره اندیشی کرد.

عابدی ایجاد سامانه تامین آب جایگزین برای 56 شهر و 300 روستا را ضروری خواند و گفت: خرابی و توقف در سامانه نخست آبرسانی اصفهان اجتناب ناپذیر است، طرح یاد شده بخصوص از لحاظ پدافند غیرعامل نیز باید جدی گرفته گردد و همت برای بهره برداری هرچه سریع تر از آن باید در برنامه کار مدیران ذیربط باشد.

وی افزود: شرایط خشکسالی دیگر عاملی است که باید در نظر گرفت و تکمیل سامانه دوم آبرسانی اصفهان را تسریع کرد.

بدون تردید موارد و مقوله های مطرح شده تاکیدی بر احیای دائمی این حوضه آبریز برای تامین آب در بخش های مختلف و جلوگیری از بحران های متعدد زیست محیطی، اجتماعی و مالی است که البته دولت نیز با تدوین نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود در راستای این امر می کوشد و در همین ارتباط اسحاق دنیاگیری معاون اول رییس جمهوری هفتم مرداد ماه در جلسه ای با همین موضوع گفت: مساله آب یکی از اصلی ترین چالش های پیش روی کشور محسوب می گردد گفت: آب مساله امروز و فردای ایران است و باید با همکاری، مفاهمه و برنامه ریزی همه دستگاه ها برای ساماندهی آن کوشش کنیم.

وی با بیان اینکه امروز مساله آب به گفتمان همه مردم و مسوولان تبدیل شده است، توضیح داد: روبروه با چالش کم آبی در کشور با راهکارهای عادی امکان پذیر نیست، در این دولت در سال 96 به منظور مدیریت مصارف آب در سه بخش کشاورزی، صنعت و شرب کارگروه سازگاری با کم آبی تشکیل شد که سیاستگذاری های آن در بعضی استان ها در حال اجراست و باید با جدیت دنبال گردد.

معاون اول رییس جمهوری به نقشه راه ارائه شده از سوی وزارت نیرو برای مدیریت حوضه آبریز زاینده رود اشاره و خاطر نشان کرد: زاینده رود یکی از اصلی ترین کانون های تمدن ایران بوده و در این حوضه از سر شاخه ها تا تالاب گاوخونی، در طول تاریخ تمدن عظیمی شکل گرفته و همیشه جمعیت فراوانی در این منطقه زندگی نموده اند، بنابراین نمی توان به سادگی از کنار آنچه بر زاینده رود می گذرد عبور کرد.

وی ضمن قدردانی از وزیر نیرو که نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود را با همکاری سایر دستگاه ها تهیه نموده گفت: در این طرح ضمن شناخت کافی از حوضه، مسائل مرتبط با نحوه اجرا و نظارت نیز تهیه شده و می تواند به عنوان مبنای عمل همه دستگاه ها قرار گیرد.

دنیاگیری اضافه نمود: این طرح می تواند مبنای وفاق ملی باشد و باید همه ذینفعان حوضه آبریز رودخانه زاینده رود در آن مشارکت داشته باشند، بطور قطع مردم انقلابی و مومن و مطلع اصفهان و استان های همجوار با مشارکت خود می توانند به حل مسائل در این زمینه یاری نمایند.

معاون اول رییس جمهوری ادامه داد: باید با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی طرح های مرتبط با الگوی کشت در اصفهان و استان همجوار اجرا گردد که نه تنها زندگی مردم آسیب نبیند بلکه درآمد آنها نیز افزایش یابد.

وی با بیان اینکه موفقیت در اجرای این نقشه راه می تواند تجربه گرانسنگی پیش روی مدیران کشور برای نجات سایر حوضه های آبریز کشور قرار دهد، توضیح داد: اگر لازم باشد می تواند در برنامه هفتم توسعه کشور به عنوان یکی از محورهای اصلی، جهت گیری های مرتبط با آب را در آن گنجاند.

italyro.ir: ایتالیا: سفر به سرزمین لئوناردو داوینچی، سفر به رم، ونیز، فلورانس و میلان

sabzevartoday.ir: سبزوار امروز: مجله خبری و تکنولوژی